(I) Wstęp

 
Początek anabaptyzmu  – 21 stycznia, Zurych 1525?  - w pewnym sensie, ale jego historia jest o wiele dłuższa. „Anabaptyzm” nie pojawił się dopiero w XVI w.  – istnieje przez całą historię Kościoła.

Do 1950 roku informacje o Anabaptystach pochodzą tylko od ich wrogów albo od tych, którzy mieli dostęp do pism ich wrogów. : a. Herezjarchowie b. Zwiedzeni przez Szatana c. Komuniści

Ważne, aby rozróżniać pomiędzy ruchem politycznym, a ruchem teologicznym. 

Ani katolicki, ani protestancki - alternatywa: Trzecia Droga (jest czymś niemożliwym, aby lubić Lutra i Anabaptystów jednocześnie!)

Definicja:  a. Standardowa definicja Anabaptyzmu – cokolwiek co nie było ani katolickie ani protestanckie b. Nasza definicja: - bez mistyków, komunistów, racjonalistów, unitarian, ateistów

a. Radykalna Reformacja b. Lewica Reformacji c. Przybrane dzieci Reformacji d. trzecia Droga - Oni sami wyrzucili nazwę “Anabaptyści”

Jednak nazwa jest mało ważna – w co wierzyli i jak żyli jest najważniejsze – podobnie w NT mieli różne nazwy

Cechy takiego ruchu: a. Tylko PŚ jest autorytetem b. Potrzebne nowe narodzenie c. Kościół konfesjonałowy

Dlaczego Prześladowanie?

IV C.  - najciemniejszy punkt w historii kościoła – „Kościół Narodowy” stał się czymś

oczywistym i jakakolwiek alternatywna była traktowana jako coś nieprawdziwego

Więc co miało miejsce w IV w.? Stworzenie „Kościoła Narodowego” w przeciwieństwie do „Kościoła Konfesjonałowego”

Od IV w. każda „herezja” może być podzielona na dwie grupy: a.  Heretycka b. Ewangelikalna

„Kościół Narodowy”: a. Każdy obywatel jest jednocześnie członkiem kościoła b. Jedność – Imperium Rzymskie c. Więc ważność chrztu: odpowiednik obrzezania

Dylemat Reformatorów odnośnie Kościoła Konfesjonałowego – Luter i Zwingli zrobili zmianę o180 stopni
 

Ale dlaczego? Ufanie przede wszystkim Bogu albo Władzom?

Ważność i znaczenie chrztu – odrzucenie koncepcji Kościoła Narodowego

 

(II) Pochodzenie (Cześć Pierwsza): Zwickau i Tomasz Muntzer

Korzenie Reformacji i Anabaptystów:

a. Reformacja nie pojawiła się tak po prostu, nagle. Był to proces trwający wiele lat b. Reformacja nie zaczęła się w roku 1517 -  ten rok był punktem kulminacyjnym 

Waldensi

Albigensi

Bracia Wspólnego Życia

Niemiecki Mistycyzm

Lollardowie 

Husyci

Humanizm – Erazm z Rotterdamu

Francja, Anglia, Szwajcaria

Podsumowanie – sytuacja w roku 1517 – nie początkiem Reformacji, ale jej punktem kulminacyjnym!

(2.) Zwickau i Tomasz Munzter/Wojna chłopów:

 1517 – 1524 oficjalnie tylko jeden obóz: Humaniści, Reformatorzy, Anabaptyści

 Ale od 1517 dużo chrześcijan domagało się bardziej radykalnych zmian

 Prorocy z Zwickau – 1522

 Bunt Chłopów  - a. Tomasz Munzter b. Reakcja reformatorów

Efekt: a. Luter opuścił „radykałów” b. Koncepcja „Kościoła Konfesjonałowego” teraz związana z anarchią c. Początek prześladowania

 Definicja Anabaptyzmu przez 400 lat od wydarzeń związanych z Zwickau i Munsterem – wina jest od Lutra i Melancthona

(III) Trzy punkty pochodzenia
 

Monogeneza albo Poligeneza – nie jeden ruch, ale kilka – trzy punkty pochodzenia – kiedy Pan Bóg zaczyna nowy ruch, zaczyna w różnych miejscach jednocześnie

 Szwajcaria: Słowo „Anabaptyści” - pierwsza wzmianka w Zurychu w 1525: a. uczniowie Ulricha Zwingliego b. Zwingli, ostrożny – jego uczniowie bardziej radykalni – wynik?

 Konrad Grebel (ok. 1498-1526), Felix Mantz (ok. 1498-1527) i George Blaurock (1491-1529)

 Jeszcze raz konflikt był między Kościołem Narodowym i Kościołem Konfesjonałowym

 06/03 1526 pierwszy raz karą za podwójny chrzest jest śmierć– dlaczego taka drastyczna kara?

(2.) Południowoniemiecki/austriacki  i Północnoniemiecki - holenderski Anabaptyzm

 Ruch anabaptystyczny, który zaczął się w południowej części Niemiec/Austrii jest generalnie powiązany z osobą Hansa Huta, który urodził się około 1490r. w Hainie, w centrum Niemiec oraz z Hansem Denckiem. Hans Hut został ochrzczony przez Hansa Dencka w Augsburgu w 1526r. i wtedy "nagle rozpoczęło się niesamowite misjonarstwo ruchu chrzczącego". Ochrzcił on wiele setek ludzi, którzy z kolei chrzcili kolejne osoby i "rozprzestrzenił ten ruch w Tyrolu i Morawie".

 Trzeci punkt pochodzenia: Północnoniemiecki - holenderski Anabaptyzm: . Melchior Hoffman  - Apokaliptyczny 

Ta grupa Anabaptystów ma swój początek w wysiłku jednego człowieka, Melchiora Hoffmana. Urodził się między 1495-1500, ochrzczony został w 1530r., a uwięziono go w 1533r.  Przed swoim chrztem był zwolennikiem Lutra, a od 1523r. stał się również misjonarzem. Po 1530 r. ruch szybko rozrastał się. W wielu częściach północnych Niemiec i Holandii powstawały kościoły anabaptystyczne. Wkrótce zaczęły się prześladowania i od 1531r. można mówić o pierwszych anabaptystycznych męczennikach w tamtym rejonie. Hoffman został aresztowany w 1533r. i zmarł dziesięć lat później, wciąż będąc w więzieniu w Strasburgu.

 
Tak więc na przestrzeni mniej niż dziesięciu lat Ruch rozrósł się w wielu częściach centralnej i północnej Europy wraz setkami, jeśli nie tysiącami lokalnych Kościołów.

 
Podsumowanie: Różne grupy: a. Biblijna b. Mistyczna c. Apokaliptyczna d. komunalna – Hutterzy

Główne cechy: a. Usunięcie chrztu dla niemowląt b. Chrzest dla dorosłych c. Prześladowanie

Ich teologia: bez jedności – i ta jedność była pozorną siłą katolików i protestantów – ale jak wyglądała sytuacja w NT?

Definicja herezji – zależy od perspektywy – historia napisana przez zwycięzców!